AΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ Ε.Μ.Π.
M.Sc. UCL, ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ Α.Π.Θ.
2012
Κωνσταντίνα - Βαλεντίνη Καρβουντζή
Ελένη Κουμπλή
Δήμητρα Νικολάου
Ματθαίος Παπαβασιλείου
Φωτεινή Αλεξίου
Αγγελική Ζιούνα
Μαρινίκη Καρρά
Μαρούσκα Μαλλιαρού
Ρένα Κλαμπατσέα
Γιάννης Μελίστας
Μαρία Μίχου
Κώστας Μπάκιντας
O Ανασχεδιασμός του άξονα Αχειροποιήτου-Αγίας Σοφίας και η δημιουργία περιπάτου από την Άνω Πόλη έως τη θάλασσα καθώς και η Αναδιαμόρφωση του ευρύτερου περιβάλλοντος χώρου των βυζαντινών ναών Αχειροποιήτου και Αγίας Σοφίας, αποτελούν το αντικείμενο της μελέτης αυτής.
Για την επεξεργασία του θέματος χρησιμοποιούνται έννοιες που αναφέρονται στην τυπολογία του Δρόμου και της Πλατείας ,όπως τα όρια, η κλίμακα και η υλικότητα.
Ο χρόνος σαν εργαλείο αντίληψης του χώρου αποκτά ιδιαίτερη σημασία
Η μελέτη δεν αντιμετωπίζει τον άξονα σαν συρραφή χωρικών αποσπασμάτων αλλά σαν ολότητα με επιμέρους ταυτότητες .Επιχειρεί να προσδώσει μία νέα ταυτότητα, μέσα από την συγκρότηση ενός πλαισίου κατανόησης της ιστορίας της πόλης, που είναι η ανάδειξη του παλίμψηστου που την συγκροτεί και παράλληλα, να αναδείξει τα μνημεία που σηματοδοτούν τον άξονα αυτό.
Εφαρμόζοντας μια συνεχή συνομιλία του Δίπολου Φύση –Τεχνολογία προσπαθεί να αναδείξει την κρυμμένη ταυτότητα ,το πρώτο στρώμα ,πάνω στo οποίo θεμελιώθηκε η πόλη ,που είναι η φύση. Να συμφιλιώσει τις έννοιες Φύση και Πόλη, αναδεικνύοντας την δυνατότητα να αναπτυχθούν και να επιβιώσουν απρόβλεπτα φυτικά είδη στα αστικά περιβάλλοντα, υποδηλώνοντας έτσι την αξία του φυσικού περιβάλλοντος που βρίσκεται ως «πρώτο στρώμα» στο παλίμψηστο της πόλης.
Προτείνεται η δημιουργία μιας «ρωγμής» η οποία υλοποιείται ως χωμάτινη υλικότητα η οποία διατρέχει όλο το μήκος του άξονα, φυτεύεται και στην οποία εξελίσσεται όλη η Βιοποικιλότητα της περιοχής με στόχο τη διατήρηση, υποστήριξη και ανάπτυξη του υπάρχοντος οικοσυστήματος.
Με την δημιουργία της «ρωγμής της αστικής χλωρίδας» υπογραμμίζεται η σημασία του άξονα ,και ανασύρονται στην επιφάνεια τα δένδρα και η χλωρίδα της Θεσσαλονίκης .
Η φύση αυτή έχει χρώματα και η πρόταση επιχειρεί να την οργανώσει με βάσει τις 4 εποχές ξεκινώντας από τον Χειμώνα στην αρχή του άξονα ,Πλατεία Μακεδονομάχων και καταλήγει στο Φθινόπωρο στην περιοχή δίπλα στη θάλασσα .
Πρόκειται ουσιαστικά για μία χειρονομία φύτευσης όπου το αστικό πράσινο δεν μεταφέρεται αλλά αποκαλύπτεται και εμπλουτίζεται και ταυτόχρονα χρησιμοποιείται σαν μέρος της δαπεδόστρωσης.
Η ρωγμή κατασκευαστικά προκύπτει ως μία διακοπή της υλικότητας του προκατασκευασμένου στοιχείου που καλύπτει το δάπεδο και ακολουθεί τον κάναββο ο οποίος παράγεται από τα προκατασκευαμένα στοιχεία .Η ρωγμή καθώς κινείται αυξομειώνει το εύρος της, το οποίο προσδιορίζεται από έναν ρυθμό πύκνωσης και αραίωσης ανάλογα την περιοχή από την οποία διέρχεται και εμφανίζεται είτε ως αρμός στην δαπεδόστρωση με πολύ μικρό εύρος είτε σε μεγαλύτερες διευρύνσεις –παρτέρια και καταλήγει απέναντι από τη Αχειροποίητο όπου δημιουργεί μία μεγάλη αγκαλιά με ένταση του πρασίνου. Στην ανωτέρω διαμόρφωση δημιουργούνται θέσεις ανάπαυσης και χώρων συγκέντρωσης, αναψυχής και ενημέρωσης πολιτών .
Ενσωματώνονται και αναδεικνύονται οι είσοδοι του μετρό στο επίπεδο του πεζοδρομίου και σηματοδοτούνται με πρότυπα συστήματα σκίασης καθώς επίσης και οι προτεινόμενοι χώροι για στάσεις πεζών.
Παράλληλα εμπλουτίζουμε τον αστικό εξοπλισμό του άξονα με ένα επιπλέον στοιχείο τεχνολογίας με στόχο ένα πρότυπο σχεδιασμό αστικού εξοπλισμού,την αναβάθμιση του φωτισμού με εξοικονόμηση ενέργειας και την εγκατάσταση κατάλληλης τεχνολογίας για την ενημέρωση των πολιτών σχετικά με τα δρώμενα στην πόλη
Ο σχεδιασμός του, επαναπροσδιορίζει την τρίτη διάσταση, υλοποιείται με την τοποθέτηση κατακόρυφων στύλων, κατά μήκος του άξονα, φέρει το φώς και αισθητήρες, οι οποίοι συλλέγουν τους ήχους της πόλης και της θάλασσας και τους αναμεταδίδουν με κάποια επεξεργασία, σε χαμηλές συχνότητες, μεταθέτοντας τους χωρικά σε κάποιο άλλο σημείο της περιοχής μελέτης, δημιουργώντας έτσι ένα νέο ηχοτοπίο, με νέες χωρικές γεφυρώσεις και συνδέσεις .
Για την ανάδειξη και την προστασία των Βυζαντινών και λοιπών μνημείων του άξονα, δημιουργούνται τρείς περιοχές - 3 τόποι - από τους οποίους ο άξονας διέρχεται, ο προσδιορισμός των οποίων διευκολύνεται με την οριοθέτηση και τροποποίηση των κινήσεων των τροχοφόρων στην υπό μελέτη περιοχή .
Oι τόποι αυτοί χαρακτηρίζονται από μία ιδιαίτερη ταυτότητα , η οποία καθορίζεται από την ταυτότητα του μνημείου το με το οποίο συνδέονται και συνδιαλέγονται. Επιπλέον κάθε ένας από τους τόπους αυτούς τόπους συνδιαλέγεται με μία καλλιτεχνική δράση: το θέατρο, η μουσική και η γλυπτική .
1.Η Πλατεία του νερού 2.Η Πλατεία της Μουσικής 3.Η Πλατεία Θεάτρου
Τα υλικά που προτείνονται για την υλοποίηση της πρότασης είναι τα προκατασκευασμένα στοιχεία «ψυχρού σκυροδέματος UHPC» το σταθεροποιημένο χώμα, το ξύλο και η λαμαρίνα Cor-ten.
Ο βασικός εξοπλισμός του χώρου κατασκευάζεται από σκυρόδεμα με προτυποποιημένο τρόπο και αποτελεί κομμάτι της δαπεδόστρωσης.
Κύριος άξονας της μελέτης είναι η διατήρηση, υποστήριξη και ανάπτυξη του υπάρχοντος οικοσυστήματος. Τα υφιστάμενα φυτά διατηρούνται και οι χώροι φύτευσης εμπλουτίζονται με αυτοφυή .
Το πράσινο, ραχοκοκαλιά της πρότασης,αναπτύσσεται στην ρωγμή, δημιουργεί τους κήπους των αισθήσεων και την πορεία των χρωμάτων,αποτελεί φυτικό είδος που απαντάται στην περιοχή .
Υπάρχουν δύο είδη φύτευσης: 1.Τα φυτά τα οποία ανήκουν στην ομάδα αυτοφυή, είδη που αναπτύσσονται στην περιοχή της Θεσσαλονίκης τα οποία διευκολύνονται να ευδοκιμήσουν καθ όλη την διάρκεια του έτους και εμπλουτίζονται όταν υπάρχει ανάγκη. 2.Τα φυτά τα οποία συμπληρώνουν αυτή την αυτοφυή βλάστηση.